ยอ

เมื่อตอนเล็ก ๆ พอถึงเวลาบ่ายโมง หน้าบ้านจะมีป้าคนหนึ่ง ชื่อ ป้าสร้อย แกเอาห่อหมกใส่รถเข็น รุนรถผ่านหน้าบ้าน ขายห่อหมกเป็นประจำ ตัวป้าสร้อยนั้นชอบใส่ผ้าถุง สวมเสื้อเชิ้ตแขนยาว สวมงอบใบลาน มันกลายเป็นภาพติดตา ... พอเห็นป้าสร้อยเดินผ่านเมื่อไหร่ก็รู้ว่าบ่ายโมงแล้ว ห่อหมกของป้าสร้อยห่อด้วยใบตองเป็นสามเหลี่ยมแล้วก็รัดด้วยใบมะพร้าว เหมือนห่อขนมไม่ได้ใส่กระทง ส่วนใหญ่ป้าสร้อยทำห่อหมกใบยอ กะเพรา และผักกาด ปลาในห่อหมกก็ยังมีบางส่วนที่เป็นชิ้นปลาเล็กๆ ให้เห็น รสชาดก็แล้วแต่คนนะ บางคนอยากกินปลาก็จะบ่นว่ากะทิเยอะ แต่ว่าตอนนั้นห่อหมกห่อละ 7 บาทมเอง
ส่วนผมนั้นตอนเด็กไม่ชอบกินห่อหมกแบบอื่นเลยนอกจากใบยอ ซึ่งก็ยังเป็นติดใบยอจนทุกวันนี้ เพราะรู้สึกว่าใบยอที่ถูกนึ่งมันหอมดี กินกับข้าวสวยร้อนๆ แล้วไม่ต้องปรุงอะไรเลย ตอนเด็กนะไม่กินใบยอเอาแต่กลิ่น แต่ว่าพอโตแล้วชอบกินใบยอที่อยู่ในห่อหมกนะ อร่อยดีเหมือนกัน

ต้นยอ (noni, Indian mulberry) ชื่อวิทยาศาสตร์เรียก Morinda citrifolia ต้นยอมีชื่อเรียกเป็นร้อยชื่อแล้วแต่ท้องถิ่นแล้วแต่ประเทศ แต่ชื่อ Noni ในภาษาอังกฤษนี้เป็นชื่อที่ชาวฮาวายเรียก ส่วนชาวมาเลเซียเรียก Mengkudu

ยอเป็นไม้ตระกูลเดียวกับกาแฟ (Rubiaceae Family) เป็นพืชท้องถิ่น ของเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และออสเตรเลีย

การใช้ประโยชน์ของยอนั้นมีมาตั้งแต่โบราณ อาทิ ในตำราอายุรเวช (Ayurveda) ยกถูกเรียกว่า Ashyuka ซึ่งแปลว่ามีอายุยืนยาว

ลูกยอ ... แม้ว่าผลของยอจะไม่นิยมมาทำเป็นอาหาร เพราะเมื่อสุกจะมีกลิ่นที่รุนแรงชวนอาเจียร แต่ก็มีคนในบางพื้นที่ เช่น ฟิจิ, ซาเมา รับประทานผลสดของยอ โดยการจิ้มกับเกลือ หรือนำมาเป็นส่วนประกอบในอาหารจำพวกแกง ส่วนเมืองไทยลูกยอบางทีก็เอามาใส่ในส้มตำ

ใบยอ ... นอกจากห่อหมกแล้ว ก็มีแกงใบยอ